چه بر سر بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال آمد؟

ارزهای دیجیتال و به خصوص بیت کوین این روزا حال و روز خوشی ندارند. هر بار که به نظر می رسد ریزش بیشتری نخواهیم داشت، بازار همچنان ما را شگفت زده می کند. علی رغم کاهش 70 درصدی، ظاهرا این شیب کاهش قصد توقف ندارد. اما چه عواملی بوده اند که ارزهای دیجیتال را به چنین روزی انداخته اند؟ در این نوشته در ارز دیجیتال قصد داریم به تحلیل این موضوع بپردازیم.

شکست FXT و ریزش بازار ارز دیجیتال

از سال 2015 تاکنون، بیت کوین چنین روند کاهش شدیدی را تجربه نکرده بوده است. در آن زمان و در ابتدای این سال، ارزش معامله به 220 دلار می رسید. و تکرار آن روزها، نوید خبر خوبی برای سرمایه گذاران نیست.

شکست پروژه های بزرگ، دومینو وار روی سقوط ارز های دیجیتال نیز اثر می گذارد. اوایل امسال، از هم گسیختگی ترا و لونا، ضربه ی جبران ناپذیری به بازار ارزهای دیجیتال وارد کرد. این بار وضعیت نابسمان نقدینگی و بحران مالی و ورشکستگی یک صرافی بزرگ، سقوط دیگری را رقم خواهد زد.
این روزها صرافی FTX، پاسخگوی برداشت کاربران نیست و دلیل آن نبود نقدینگی لازم برای این کار است. سم بنکمن فراید، مدیرعامل و موسس آن نیز دیگر یک میلیاردر نیست و در لیست میلیاردرهای جهان دیده نمی شود. اتفاقی که برای FTX افتاد، کل بازار را تحت الشعاع قرار داد و باعث ریزش شدید قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال شد. شاید، مثل اتفاقی که برای ارز دیجیتال LUNA افتاد، برای توکن بومی این صرافی نیز یعنی ارز FTT اتفاق بیفتد و تقریبا تمامی ارزش خود را از دست بدهد.

واقعا چه اتفاقی افتاد؟

 FTX بیشتر از یک صرافی معمولی بود و جایگاه محکمی در بازار داشت. ماه گذشته، ترازنامه بازوی ترید صرافی FTX فاش شد و جنجال به وجود آورد؛ مشخص شد بخش بزرگی از سرمایه این شرکت حاصل از توکن‌های FTT است که ارز دیجیتال بومی صرافی محسوب می‌شود. یعنی استفاده از یک توکن ساخته ی خود برای بخشیدن اعتبار و پشتوانه دادن به شرکت!

بعد از این رسوایی، ناگهان مقدار زیادی FFT (تقریبا 23 میلیون واحد به ارزش 584 میلیون دلار به صرافی بایننس انتقال داده شد. اما مشخص شد این مقدار به خود بایننس تعلق داشته و انتقال آن برای فروش و مدیریت سرمایه بوده است. مدیر عامل Binance گفت که آن‌ها کل موجودی خود از FTT  را به فروش خواهند رساند. انتشار این خبر موجب سقوط و ریزش اولیه بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال بود.

کم کم نگرانی ها بیشتر شد و کاربران شروع به خروج سرمایه‌های خود از FTX کردند. سم بنکمن فراید ابتدا اوضاع را تحت کنترل و سرمایه کاربران را ایمن می‌دانست، اما دیری نگذشت که برای رفع «بحران نقدینگی» به چانگ پنگ ژائو پناه آورد. اکنون این صرافی حدود 8 میلیارد دلار بدهی دارد و از ماه گذشته برداشت‌ها را متوقف کرده است.

افزایش بی اعتمادی ها به بازار ارزهای دیجیتال

بعد از سقوط ترا، کل بازار ارز دیجیتال ضربه خورد. در اوایل امسال، پروژه  استیبل کوین ترا سقوط شدیدی را تجربه کرد. آنقدر شدید که ارزش کل بازار آن از حدود 40 میلیارد دلار بود و در عرض چند هفته به صفر نزول کرد. این اتفاق موجب سقوط شدید ارزش ارز دیجیتال بومی ترا یعنی لونا (LUNA)  گردید.  فاجعه لونا تاثیری بسیار منفی روی دیدگاه عموم نسبت به بازار ارزهای دیجیتال داشت.

در تابستان نیز، پس از مشکلاتی که بخاطر تحریم کاربران تورنادو کش پیش آمد، اعتماد فعالان این حوزه به پروژه‌های متمرکز همسو با این تحریم‌ها از بین رفت. یکی از این موارد؛  تغییر سرمایه 1.6 بیلیون دلاری فعالان بازار از USDC به USDT بود که ضرر هنگفتی برای سازنده سکه ی دلار آمریکا (USDC) بود.

البته نباید فراموش کنیم که تکنولوژی بلاک چین نوپاست و چنین اتفاقاتی روی عموم تاثیر بیشتری می گذارد. همانطور که با رشد ناگهانی این ارزها، همه برای خرید هجوم می آورند، در چنین شرایطی نیز اعتماد خود را از دست می دهند.

ظهور پروژه های کاذب ارز دیجیتال

 رشد قیمت بیت کوین از زیر 10 هزار دلار تا 68 هزار دلار همراه با صعود بقیه‌ بازار ارزهای دیجیتال، ارزش بازار را تا 3 تریلیون دلار بالا برد. این عدد برای تکنولوژی نوپای بلاک چین زیادی حبابی بود، چرا که ارزش تولیدی در این تکنولوژی به هیچ عنوان در این مقیاس نیست.

در حقیقت تکنولوژی بلاک چین میتواند ارزش های بزرگی در زندگی بشر داشته باشد، اما هنوز بسیار زود است و مراحل اولیه ی چرخه ی حیات خود را سپری می کند. در ماه های اخیر تعداد زیادی پروژه کاذب نظیر میم کوین ها به بازار راه پیدا کردند و سرمایه گذاران طمع‌کار به خیال این که همه‌ی این پروژه‌ها موفق می شوند اقدام سرمایه گذاری در آن‌ها کردند. همین موضوع منجر به رشد حبابی ارزهای دیجیتال شد. بسیاری از این ارزهای دیجیتال یا لیت طمع کاری ها به ارزش صفر رسیدند یا به شدت سفوط کردند؛ چون که توان تولید ارزش برای گردش این پول را نداشتند.

رشد نرخ بهره و تاثیر آن در کاهش ارزش بیت کوین

دوران کرونا، وضعیت اقتصادی جهان را به شدت دستخوش تغییر کرد و بسیاری از کار بیکار شدند. در این شرایط برخی از دولت های بزرگ رو به توزیع کمک های مالی بین مردم خود کردند. به عنوان مثال، تا به امروز دولت آمریکا 6.7 تریلیون دلار تسهیلات مالی و کمک نقدی به اقتصاد خود تزریق کرده‌ است. هرچند که در کنار رشد نقدینگی، کاهش شدید نرخ بهره به زیر 0.25 درصد، تصمیم دیگری بود که فدرال رزرو برای کمک به اقتصاد آمریکا گرفت.

تصمیمی که نرخ تورم در آمریکا را به شکل بی سابقه ای افزایش داد.هرچند، سیاست‌های انبساطی فدرال رزرو در نهایت موفقیت آمیز بود. با آغاز شیوع کرونا، بازار بورس آمریکا ریزش  شدیدی را به خود دید اما ولی بعد از اتخاذ سیاست‌های مناسب، شرایط اقتصادی این کشور به ثابت نسبی رسید.نکته ی اصلی اینجاست که بخش بزرگی از این نقدینگی، به بازار ارزهای دیجیتال وارد شد و  بیت کوین سقف تاریخی 68 هزار دلار رابه خود دید. همچنین تعدادی بسیاری از ارزهای دیجیتال رشد باورنکردنی را تجربه کردند.

تورم افسار گسیخته و تاثیر آن بر کاهش ارزش بیت کوین

تورم افسارگسیخته آمریکا ماحصل سیاست های دولت این کشور در دوران پاندمی کرونا بود. جروم پاول رئیس بانک مرکزی آمریکا، قبل از آغاز سال 2022 اعلام کرد که هدف اصلی فدرال رزرو در این سال کنترل تورم خواهد بود. افزایش نرخ بهره سیاستی با بیرون کشیدن نقدینگی از اقتصاد، روشی بسیار کارآمد برای کنترل تورم است. اما بررسی تاثیر افزایش نرخ بهره بانکی آمریکا روی بازار ارز دیجیتال حاکی از این است که این اتفاق به بازارهای مالی پرریسک مثل ارزهای دیجیتال ضربه وارد می کند که این اتفاق هم در حال رخ دادن است.

 افزایش بسیار شدید نرخ بهره از اوایل سال 2022، موجب شد نقدینگی از تمام اقتصاد، بخصوص بورس و بازار ارزهای دیجیتال خارج شود. در چنین شرایطی رشد بازار ارزهای دیجیتال غیر معقول است؛ چون که اکثر مردم هنوز با این بازار بیگانه هستند. حتی متخصصین این حوزه نیز به خاطر پرخطر بودن آن، دریافت سود تضمینی از بانک را مناسب تر از سرمایه گذاری روی بیت کوین و ارزهای دیجیتال می دانند. حتی شاید ارز دیجیتال های زیان ده خود را برای تبدیل به سپرده به فروش برسانند. در شرایطی که تمایلی برای خرید وجود ندارد و میزان فروش هم بالا است، ریزش و سقوط بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال هم چندان عجیب نیست.

اما در کل، یخاطر عدم امکان پیش بینی آینده ارزهای دیجیتال، سرمایه گذاری در این حوزه نیازمند تحقیق و مشورت زیاد است. کاهش ارزش این جوزه به هیچ عنوان به این معنا نیست که دیگر در آینده رشدی نخواهیم داشت. مواردی نظیر قوانین و مقررات، ETFهای ارز دیجیتال، پذیرش این ارزها توسط موسسات و البته نوسانات بیت کوین از جمله مسائل تاثیرگذار بر آینده صنعت ارز دیجیتال هستند.