زنجیره جانبی بلاکچین چیست؟ معرفی ساید چین Sidechain
ساید چین چیست؟ سایدچین یک بخش از بلاکچین است که دادههای مربوط به بلاکچینهای دیگر را تأیید میکند. این نوع بلاکچین به طور اصطلاحی یک “فرعی” از یک بلاکچین اصلی است که اجازه انتقال داراییها بین این فرعی و بلاکچین اصلی را میدهد.
زنجیره جانبی بلاکچین چیست؟ معرفی ساید چین Sidechain
زمانی که ساید چین راهاندازی میکنید، به واقع اجازه میدهید تا یک یا چند بلاکچین دیگر به طور موازی اجرا شود و با آنها ارتباط برقرار شود. این فرآیند امکان انتقال داراییها بین زنجیرهها را فراهم میکند. مزایای اصلی ساید چین عبارتند از:
- قابلیت همکاری با بلاکچین اصلی.
- کاهش هزینههای تراکنش.
- افزایش سرعت تأیید تراکنشها.
- ایجاد زنجیرههای فرعی متعدد با مکانیسمهای اجماع متفاوت بدون نیاز به اجماع جداگانه برای هر زنجیره.
ساید چینها با افزایش انعطافپذیری، امنیت شبکه را افزایش میدهند و امکان اضافه و حذف ویژگیها در یک ساید چین بدون نیاز به اجماع جامعه اصلی بلاکچین را فراهم میآورند.
عناصر کلیدی ساید چین شامل گیرههای دوطرفه، تاییدکنندهها، و قراردادهای هوشمند هستند که در زیر به توضیح هرکدام میپردازیم.
۱. گیره دوطرفه (Two-way peg): این نوع ارتباط به عنوان پلی بین بلاکچین اصلی و ساید چین عمل میکند. به این صورت که داراییهای دیجیتال مانند بیت کوین را بین این دو بلاکچین منتقل میکند. گیره دوطرفه به این داراییها اجازه میدهد که بین بلاکچین اصلی و ساید چین به آسانی جابهجا شوند.
۲. تاییدکنندهها (Validators): این اشخاص یا ارگانها مسئول تأیید صحت تراکنشها در هر دو بلاکچین هستند. آنها از انجام تقلبیها جلوگیری میکنند و اطمینان حاصل میکنند که تراکنشها به درستی صورت گرفته است.
۳. قراردادهای هوشمند (Smart Contracts): برای انتقال داراییها بین ساید چین و بلاکچین اصلی، لازم است یک فرآیند خارج از زنجیره وجود داشته باشد که این انتقال را انجام دهد. قراردادهای هوشمند این فرآیند را ایجاد میکنند و دادهها را بین دو بلاکچین منتقل میکنند.
موارد استفاده از زنجیرههای جانبی
مقیاس پذیری (Scalability)
از زنجیرههای جانبی میتوان برای افزایش سرعت پردازش تراکنشها و کاهش هزینههای کلی آنها استفاده کرد. با این وجود، تغییرات در پارامترهای بلاک مانند اندازه بلوک و زمان تشکیل آن، ممکن است باعث افزایش دشواری اجرای گرههای کامل شود. برای اطمینان از اینکه بلاکچینها همچنان قابلیت مقیاسپذیری را با حفظ اصلیت تمرکززدایی حفظ میکنند، اجازه دادن به همه گرهها برای مشارکت و عدم وابستگی به چندین “گره ابری” بسیار حیاتی است.
حاکمیت (Governance)
راهاندازی یک زنجیره جانبی با یک ساختار حاکمیت مشخص، امکان اجرای سریع و تکراری ویژگیها را فراهم میکند، بدون اینکه نیاز به فرآیندهای اجماعی بلند مدت شبکه عمومی باشد. این جداسازی باعث میشود که هرگونه مشکلات مرتبط با ویژگیهای جدید فقط به زنجیره جانبی تأثیر بگذارد و از اصالت بلاکچین اصلی محافظت شود.
خزانهداری (Treasuries)
استفاده از ساید چین میتواند بنیاد یک بلاکچین را به سمت تبدیل شدن به یک سازمان مستقل و غیرمتمرکز یا دائو هدایت کند. این اقدام به طور قابل توجهی به پایداری و پیشرفت بلاکچین کمک میکند و امکان شکلگیری یک مدل مالی قابل اعتماد را فراهم میآورد.
مثالهایی از سایدچین در بلاکچین
تا به حال، بسیاری از پروژهها در زمینه side chain پیشرفت کردهاند، اما همگی موفقیتآمیز نبودهاند. در اینجا به معرفی چندین پلتفرم معروف که از زنجیرههای جانبی استفاده کردهاند و به نتایج قابل قبولی رسیدهاند میپردازیم.
- پروژه RootStock: این پروژه یک ساید چین روی بیت کوین است که قابلیتهای قرارداد هوشمند را به این اکوسیستم اضافه کرده است. RSK به توسعهدهندگان اجازه میدهد از بیت کوین به عنوان توکن بومی در بسیاری از برنامههای غیرمتمرکز مبتنی بر بلاکچین استفاده کنند.
- پروژه Plasma: پلاسما یک ساید چین است که بهبود مقیاسپذیری را هدف قرار داده است. معماری پلاسما را میتوان به عنوان یک درخت سلسله مراتبی از زنجیرههای جانبی توصیف کرد. هر زمان که یک زنجیره جانبی ایجاد میشود، یک قرارداد هوشمند شامل قوانین، نرخ ارز، و هشهای زنجیره جانبی در بلاکچین اصلی ایجاد میشود.
- پروژه POA: تیم POA یک سایدچین مبتنی بر اجماع اثبات اقتدار (PoA) توسط تاییدکنندگان مستقل ارائه کردهاند. این پروژه امکان نقل و انتقال دوطرفه را از طریق منطق قرارداد هوشمند به جای پروتکل اصلی فراهم میآورد.
آینده سایدچین
صنعت ارزهای دیجیتال در حال رشد و توسعه است و انجام تراکنشها به شکل ایمن، سریع، و ارزان همراه با بهبود بلاکچینها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. زنجیرههای جانبی میتوانند بهترین راه حل برای مشکلاتی که در مسیر رشد ارزهای دیجیتال وجود دارند، باشند. انتظار میرود که این فناوری در آینده گسترش یابد و توسعهدهندگان با کمک آن قابلیتهای جدیدی را به بلاکچینها اضافه کنند.