شبکه لایتنینگ (Lightning Network) چیست و چگونه کار می کند؟
تعریف شبکه لایتنینگ شبکه لایتنینگ (Lightning Network) یا شبکه صاعقه، یک فناوری لایه دوم است که برای پرداخت‌های خرد در بیت کوین ارائه شده و توسط ساتوشی ناکاموتو معرفی شده است. این شبکه بهبود می‌بخشد که تراکنش‌های کوچک را به سرعت و با کارایی بالاتری انجام دهند. تراکنش‌های این شبکه کمترین کارمزد را دارند و تأیید آن‌ها نیز ساده‌تر است.
شبکه لایتنینگ (Lightning Network) چیست و چگونه کار می کند؟
در شبکه لایتنینگ، تراکنش‌ها از بلاکچین اصلی بیت کوین خارج شده و به صورت خارج از زنجیره (Off-Chain) انجام می‌شوند. این شبکه به منظور کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت معاملات در تراکنش‌های خارج از زنجیره طراحی شده است. احساس نیاز به شبکه لایتنینگ هدف اصلی بیت کوین بود که به‌عنوان یک وسیله پرداخت در معاملات روزمره استفاده شود. اما با افزایش مداوم قیمت این ارز و درنظرگرفتن کارمزد شبکه، همچنین با افزایش اندازه بازار و تعداد کاربران، تبدیل بیت‌کوین به ارزی مناسب برای تراکنش‌های روزانه تقریباً ناممکن شد.
شبکه لایتنینگ چطور کار می‌کند؟
به عنوان مثال، فرض کنید دو نفر به نام مهسا و علیرضا، معاملات مالی زیادی با یکدیگر دارند و لازم است این تراکنش‌ها به سرعت بین آن‌ها انجام شود. بنابراین، آن‌ها یک کانال در شبکه صاعقه برای خود ایجاد می‌کنند. این مثال می‌تواند برای شما و سوپرمارکت محله‌تان نیز صادق باشد.
اولاً، مهسا و علیرضا باید یک کیف پول چند امضایی ایجاد کنند که هر دو به کلید خصوصی آن دسترسی داشته باشند. سپس هر دو، مقدار معینی از بیت کوین (فرض کنید ۳ بیت کوین) را به این کیف پول واریز می‌کنند.
از این لحظه، مهسا و علیرضا می‌توانند به شکل نامحدودی معامله کنند. این معاملات اساساً فقط در کیف پول مشترک آن‌ها ثبت می‌شود و به بلاکچین اصلی بیت کوین گزارش نمی‌شود. برای مثال، اگر علیرضا می‌خواهد ۱ بیت کوین به مهسا ارسال کند، باید حق مالکیت این مبلغ را به مهسا بدهد. سپس هر دو با استفاده از کلیدهای خصوصی خود، بالانس جدید حساب را تأیید می‌کنند.
واقعیت توزیع با بسته‌شدن کانال رخ می‌دهد. زمانی که کانال بسته می‌شود، الگوریتم‌های بیت کوین آخرین امضای هر دو طرف معامله را مبنای ترازنامه حساب دو نفر قرار می‌دهد. اگر مهسا و علیرضا بعد از این تراکنش کانال صاعقه را ببندند، دارایی مهسا ۴ بیت کوین و دارایی علیرضا ۲ بیت کوین خواهد بود.
مزایای شبکه لایتنینگ
پروژه‌های مبتنی بر لایتنینگ، در صورت موفقیت، می‌توانند مسائل مقیاس‌پذیری بیت‌کوین را حل کرده و ترافیک بلاکچین را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهند. این اقدام باعث افزایش چشمگیر سرعت انجام معاملات نیز خواهد شد. در واقع، لایتنینگ یکی از مزایای اساسی استفاده از بیت‌کوین است.
یکی از ویژگی‌های جالب شبکه لایتنینگ، تبادل بین بلاک‌چین‌های مختلف و تبدیل رمزارزها به هم بدون نیاز به صرافی‌های دیجیتال است. تبادل اتمی میان زنجیره‌ای می‌تواند مبادلات رمزارزها را بدون نیاز به یک مرجع متمرکز مانند صرافی ممکن کند و مسائل مربوط به تجارت کریپتوکارنسی را کاهش دهد. اولین آزمایش تبادل رمزارز بین بلاکچین بیت‌کوین و لایت‌کوین در حال حاضر با موفقیت انجام شده است.
مشکلات شبکه لایتنینگ
یکی از نقاط ضعف شبکه لایتنینگ، انجام معاملات به‌طور غیرشفاف و خارج از بلاکچین اصلی است. در این حالت، امنیت معاملات کاهش می‌یابد. به همین دلیل، احتمالاً شبکه لایتنینگ فقط برای معاملات کوچک استفاده خواهد شد، و معاملات بزرگ‌تر که نیاز به امنیت بیشتری دارند، همچنان در بلاکچین اصلی انجام خواهند شد.
بزرگ‌ترین مشکل شبکه لایتنینگ، خروج معاملات از وضعیت غیرمتمرکز است. اگر شبکه صاعقه فراگیر شود و معاملات از طریق کانال‌ها انجام شود، به‌طور عملی بخشی از تراکنش‌ها متمرکز خواهند شد؛ بنابراین، اگر یک کانال معاملاتی به هر دلیلی خراب یا هک شود، این موضوع می‌تواند کل شبکه را تحت‌تأثیر قرار دهد.
آخرین مشکل شبکه لایتنینگ، به‌صرفه نبودن آن از نظر اقتصادی برای بلاکچین بیت‌کوین و ماینرها است. راه‌حل این موضوع، افزایش هزینه‌های این شبکه به نفع نودهایی است که کانال‌ها را حفظ می‌کنند. به‌علاوه، باز و بسته کردن کانال‌های پرداخت، یک تراکنش درون زنجیره‌ای است و نیاز به کارمزدهای بالا و دستی دارد.
لایتنینگ نتورک، بهترین پاسخ برای بیت‌کوین
شبکه لایتنینگ مانند یک میان‌بر در کنار شاه‌راه اصلی بلاکچین فعالیت می‌کند. هنوز این تکنولوژی فقط به‌صورت محدود و توسط چند پروژه مانند BlockStream و Lightning Lab در حال بررسی است. تا اجماع نهایی کاربران بیت‌کوین بر سر استفاده از این تکنولوژی و رفع مشکلات آن هنوز مسیر زیادی باقی‌مانده است.
