فورک یا انشعاب در زبان فناوری بلاکچین به تغییرات اساسی در ساختار یک شبکه اشاره دارد. اگر با تکنولوژی بلاکچین آشنا باشید، خواهید دانست که امکان تغییر اطلاعات ثبت شده در بلاکچین وجود ندارد. بلاکچین از پروتکل‌هایی پیروی می‌کند که توسط برنامه‌نویسان پیاده‌سازی شده و تغییرناپذیر هستند. برای مثال، در بلاکچین بیت‌کوین، اندازه بلاک همیشه ۱ مگابایت است و زمان ماینینگ هر بلاک ۱۰ دقیقه می‌باشد.
فورک چیست؟ بررسی تفاوت هارد فورک و سافت فورک
انواع فورک
1. سافت فورک (Soft Fork): سافت فورک یا انشعاب نرم یک نوع به‌روزرسانی جزئی است که با نسخه قبلی سازگار می‌باشد. اگر شرکت‌کنندگان در شبکه این به‌روزرسانی را انجام ندهند، همچنان می‌توانند در اعتبارسنجی و تایید تراکنش‌های شبکه شرکت کنند. اما برای ثبت بلاک توسط ماینری که این آپدیت را انجام نداده است، مشکلاتی به وجود می‌آید و شبکه بلاک او را رد می‌کند. سافت فورک نوعی انشعاب موقت است و انشعاب جدید همچنان با نسخه قبلی سازگار است.
انواع سافت فورک
- Miner Activated Soft Fork (MASF): در این نوع، ماینرها و کاربران این اختیار را دارند که به روزرسانی جدید را نپذیرند و به مسیر قبلی ادامه دهند.
- User Activated Soft Fork (UASF): در این نوع، تغییرات در یک زمان و تاریخ مشخص اجرا می‌شود و کاربران هم ملزم به عدم تایید بلاک‌ها و تراکنش‌هایی هستند که با قوانین جدید سازگار نیستند.
2. هارد فورک (Hard Fork): هارد فورک در صورت اختلافات شدید در شبکه، می‌تواند صورت گیرد. این اختلافات ممکن است به علت مسائل امنیتی، توزیع ارز، سرعت انتقال و موارد مشابه پیش بیاید. در هارد فورک، تغییرات اساسی در نرم‌افزار ایجاد می‌شود به‌گونه‌ای که با نسخه‌های قبلی سازگار نیست. شرکت‌کننده‌ای که این به‌روزرسانی را انجام ندهد، برای همیشه از شبکه جدا می‌شود. هارد فورک در واقع یک انشعاب دائمی از بلاکچین ایجاد می‌کند.
انواع هارد فورک
1. هارد فورک برنامه ریزی شده (Planned Hard Fork): در این نوع هارد فورک، اگر اعضای جامعه برای تغییرات موافقت کنند و فورک با مقاومت کمی مواجه شود، به صورت برنامه‌ریزی شده انجام می‌شود. این هارد فورک دو هدف اصلی دارد: به‌روزرسانی شبکه و انجام به‌روزرسانی‌ها و پیشرفت‌های جدید. در نتیجه، زنجیره قدیمی حذف می‌شود و زنجیره جدید توسعه پیدا می‌کند. مثالی برای این نوع فورک، هارد فورک بیزانس برای اتریوم است که با هدف فعال‌کردن تراکنش‌های سریع‌تر و امنیت بیشتر در بلاکچین اتفاق افتاد.
2. هارد فورک بحرانگیز (Contentious Hard Fork): اگر بین اعضای یک جامعه مخالفت زیادی وجود داشته باشد، هارد فورک برنامه‌ریزی شده به عنوان یک راه‌حل مطرح می‌شود. در این نوع فورک، زنجیره قدیمی حذف نمی‌شود و دو بلاکچین مجزا به وجود می‌آید که هر دو تا زمانی که مورد حمایت قرار بگیرند، به فعالیت خود ادامه می‌دهند. مثالی برای این نوع فورک، اتریوم کلاسیک است که پس از هک دائو رخ داد و دو زنجیره جدید به نام‌های اتریوم و اتریوم کلاسیک ایجاد شد.
تاثیرات ایجاد فورک
فورک‌ها می‌توانند تاثیرات متنوعی بر روند حرکت ارزهای دیجیتال داشته باشند یا حتی را به صورت کلی تغییر دهند. این تاثیرات شامل موارد زیر می‌شوند:
بازگشت اعتماد و سرمایه از دست رفته: برخی از رمزارزها ممکن است هدف حملات سایبری قرار بگیرند و سرمایه تریدرها را از دست ببرند. این تجربه در حالاتی مانند حمله به رمزارز اتریوم در سال ۲۰۱۶ رخ داد. هارد فورک ایجاد شده بر روی شبکه اتریوم، با ایجاد ارز جدید به نام اتریوم کلاسیک، اعتماد از دست رفته کاربران را به آن بازگرداند.
رفع ایرادات و بهبود شبکه: به‌روزرسانی‌های فورک می‌توانند به پایدار شدن شبکه رمزارز و رفع خطاهای قبلی کمک کنند. این به‌روزرسانی‌ها به تقویت امنیت شبکه نیز کمک می‌کنند.
بحث امنیت: هارد فورک می‌تواند به افزایش امنیت در شبکه بلاکچین منجر شود. این مسئله برای سرمایه‌گذاران اهمیت زیادی دارد.
