وقتی به مفهوم گواهی اثبات سهام وکالتی (DPoS) فکر می‌کنیم، در واقع در حوزه‌ی بلاکچین و اجماع‌های مختلف قرار داریم. در شبکه‌های متمرکز، به دلیل وجود یک مرکز کنترل، تمامی اطلاعات توسط این نهاد مدیریتی ذخیره و پردازش می‌شوند. اما در شبکه‌های توزیع شده و غیرمتمرکز، اطلاعات توسط نودهای شبکه پردازش و ذخیره می‌شوند. هر نود دارای یک نسخه مخصوص خود از اطلاعات است و برای رسیدن به توافق در مورد یک نسخه واحد، توافق بین نودها باید ایجاد شود تا بیشترین تطابق را داشته باشند.
الگوریتم گواه اثبات سهام نیابتی یا وکالتی DPos
الگوریتم گواه اثبات نیابتی (DPoS) یک روش اجماع برای شبکه‌های بلاکچین است که در سال ۲۰۱۴ توسط دنیل لریمر، بنیانگذار شبکه ایاس، معرفی شد. در این روش، نودهایی که مسئولیت تولید بلاک و تایید تراکنش‌ها را دارند، به عنوان تولیدکننده بلاک یا شاهد شناخته می‌شوند. انتخاب این نودها توسط رای‌دهندگان در شبکه بر اساس تعداد وزنی از سهام‌هایی که در اختیار دارند، صورت می‌گیرد. به همین دلیل، این روش به عنوان گواه اثبات سهام نیابتی یا وکالتی شناخته می‌شود، زیرا این نودها به نمایندگی از سهامداران بلاک‌های جدید را تولید می‌کنند.
فرآیند رای‌گیری
فرآیند رای‌گیری در شبکه‌های DPoS یکی از مهم‌ترین اجزای این سیستم است. در این سیستم‌ها، هر فردی که کوین اصلی شبکه را در کیف پول خود نگهداری می‌کند، می‌تواند با شرکت در رای‌گیری، در انتخاب نمایندگان شرکت کند. دارندگان کوین‌ها می‌توانند به صورت مستقیم در انتخاب نمایندگان شرکت کنند یا قدرت رای خود را به فرد دیگری واگذار کنند. در این فرآیند، نمایندگانی که به نمایندگی از سهامداران بلاک‌های جدید تولید می‌کنند، انتخاب می‌شوند.
نمایندگان
نمایندگان در الگوریتم گواه اثبات سهام وکالتی، به عنوان پارامتر بعدی این الگوریتم، نقش اساسی و حیاتی دارند. این نمایندگان، به مانند ماینرها در شبکه بیت‌کوین یا سایر شبکه‌های PoW، مسئول تایید تراکنش‌ها و ایجاد بلاک‌های جدید در شبکه هستند. تعداد نمایندگان در این الگوریتم معمولاً بین ۲۱ تا ۱۰۰ نود است.
مزایا و معایب الگوریتم DPoS
مزایا
- کم هزینه بودن تراکنش: انجام تراکنش‌ها در شبکه‌های DPoS ارزان‌تر است نسبت به سایر الگوریتم‌ها.
- مقیاس‌پذیری بالا: شبکه‌هایی که از DPoS استفاده می‌کنند، بهبود مقیاس‌پذیری را نسبت به PoW و PoS ارائه می‌دهند.
- کاهش مصرف انرژی: این الگوریتم با کاهش مصرف انرژی، به حفظ محیط زیست کمک می‌کند.
معایب
- نیمه متمرکز بودن: شبکه‌های DPoS عموماً به عنوان نیمه متمرکز شناخته می‌شوند که این امر یک انتقاد اساسی است.
- تمرکز بیشتر قدرت: افرادی که تعداد بیشتری توکن دارند، نقش بیشتری در شبکه ایفا می‌کنند.
- آسیب‌پذیری بالاتر: با کاهش تعداد نودهایی که برای تشکیل بلاک انتخاب می‌شوند، آسیب‌پذیری شبکه بیشتر می‌شود و احتمال حمله به آن افزایش می‌یابد.
- نیاز به مشارکت بیشتر: برای پیاده‌سازی موفق الگوریتم DPoS، نیاز به مشارکت بیشتری از افراد در شبکه است.
چه شبکه‌هایی از الگوریتم DPoS استفاده می‌کنند؟
شبکه ایاس (EOS): این شبکه از الگوریتم DPoS استفاده می‌کند و تعداد نودهای سازنده بلاک در آن ۲۱ نود است.
Lisk: نیز از الگوریتم DPoS استفاده می‌کند و تعداد نودهای منتخب در این شبکه ۱۰۱ نود است.
لونا (Luna): این شبکه نیز از الگوریتم DPoS استفاده می‌کند.
ترون (Tron): شبکه بلاکچین ترون از الگوریتم DPoS برای اجماع استفاده می‌کند.
تزوس (Tezos): تزوس نیز از الگوریتم DPoS برای اجماع در شبکه‌های بلاک چین خود استفاده می‌کند.
سخن پایانی
الگوریتم DPoS یکی از روش‌های مهم اجماع در شبکه‌های بلاک چین است و تعدادی از شبکه‌های بلاک چین مطرح از آن بهره می‌برند. این الگوریتم با تغییراتی در هر شبکه، براساس اهداف و نیازهای آن پیاده‌سازی می‌شود. این روش اجماع نه تنها برای بهبود عملکرد الگوریتم گواهی اثبات سهام به کار می‌رود، بلکه در برخی موارد می‌تواند سرعت و کارایی شبکه را افزایش دهد.
